Online behandelmethoden
Eye Movement Desensitization Reprocessing therapy (EMDR)
EMDR is een inmiddels een zeer populaire methode om vervelende gebeurtenissen te kunnen verwerken.
Hoe werkt EMDR?
De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken, inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische beleving te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. In veel gevallen is dat de hand van de therapeut of door geluiden die door middel van een koptelefoon afwisselend links en rechts worden aangeboden . Er wordt gewerkt met ‘sets’ (= series) stimuli. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut zal de cliënt vragen wat er in gedachten naar boven komt. De EMDR procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De cliënt wordt na elke set gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er een nieuwe set volgt.
Wat zijn de te verwachten effecten?
De sets zullen er langzamerhand toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Maar het kan ook zijn dat minder onprettige aspecten van dezelfde situatie naar voren komen. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon
Een verklaring voor de werkzaamheid van EMDR is dat het terugdenken aan een nare herinnering in combinatie met het maken van oogbewegingen ervoor zorgt dat het natuurlijk verwerkingssysteem wordt gestimuleerd. Omdat een traumatische herinnering wanneer deze in gedachten wordt genomen zowel levendig als intens is, kost dit betrekkelijk veel geheugencapaciteit. Maar het zo snel mogelijk volgen van de vingers van de therapeut, zoals dat bij EMDR gebeurt, kost ook geheugencapaciteit. Door deze concurrentie van werkgeheugentaken is er weinig plaats voor de levendigheid en de naarheid van de herinnering. Dit biedt de mogelijkheid om een andere betekenis aan de gebeurtenis te geven.
Wanneer iemand een eenmalige traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt, kan meestal volstaan worden met een beperkt aantal sessies. (voor deze en meer EMDR info zie www.emdr.nl )
Cognitive Gedrags therapie (CGT)
Cognitieve gedragstherapie (cgt) is een vorm van psychotherapie die actief en doelgericht is. Samen met de therapeut breng je je probleem in kaart, ga je aan de slag om je doelen te bereiken en de controle over je problemen te vergroten. Door samen na te denken, dingen uit te zoeken en vooral dingen uit te proberen, verander je gedachten en gedrag die jou in de weg staan. Zo ontstaat meer vrijheid en verminder je negatieve gevoelens.
Cgt is dus een actieve therapie waarmee je in het dagelijkse leven aan de slag gaat. Door te oefenen leer je denkvaardigheden waar je je hele leven iets aan hebt.
Cgt leert je via oefeningen en opdrachten anders te denken en te doen. Dit vermindert je klachten. Cgt geeft je ook handvatten waarmee je problemen in de toekomst beter aankan.
Cgt is vooral gericht op het hier en nu. De belangrijkste vraag voor een cgt-behandeling is: waarom blijft dit probleem nu bij jou voortbestaan?
Het kan zijn dat je terecht bent gekomen in een negatieve spiraal van gedachten, gevoelens en gedrag. Stel, je hebt ruzie op je werk gehad. En je bent daardoor onzeker geworden over wat je collega’s van je denken. Uit angst voor afwijzing trekt je je steeds meer terug. Je doet niet meer mee aan sociale activiteiten. Door dit gedrag ga je er steeds minder bij horen en voel je je verdrietig.
Dit is natuurlijk maar een voorbeeld. Het kan zijn dat je ergens anders last van hebt. Maar ook dan kun je te maken hebben met die negatieve spiraal. Met cgt leer je die negatieve spiraal te doorbreken door anders te gaan reageren.
Hoe gaat een cgt behandeling in zijn werk?
Eerst breng je samen met je therapeut in kaart wat er gebeurt in je leven. En hoe je op die gebeurtenissen reageert. Je onderzoekt hoe goed jouw manier van reageren je helpt. En of er manieren mogelijk zijn die je méér helpen.
Daarna ga je oefenen met nieuwe manieren van denken en doen. Dat doe je tijdens de afspraak met je therapeut, maar vooral buiten de spreekkamer.
Cgt is dus een actieve therapie waar je in je dagelijkse leven mee aan de slag gaat. Door dat oefenen leer je vaardigheden waar je je hele leven iets aan hebt.
Acceptance en Commitment therapie (ACT)
Acceptance Commitment Therapie (ACT)* is een vorm van therapie waarbij het aanvaarden van jouw (onverkaarde) klachten centraal staat (acceptatie). Je leert om het zinloze gevecht met (vervelende) emoties, gedachten en lichamelijke sensaties waar mogelijk te stoppen. Zo ben je in staat om je aandacht te richten op de dingen die je werkelijk belangrijk vindt in het leven.
Bij het Acceptance-onderdeel van ACT, leer je ruimte te maken voor vervelende emoties (acceptatie), gezonde afstand te nemen van vervelende gedachten (defusie), stilstaan bij wie je bent (identiteit), en meer te leven in het hier en nu (mindfulness).
Bij het Commitment-onderdeel leer je stilstaan bij de dingen die jij echt belangrijk vindt in het leven (waarden), en ga je hier weer actief in investeren (handelen). Hierdoor ontwikkel je persoonlijke veerkracht, wat je in staat stelt om te gaan met de uitdagingen van het leven.
*Dit is een Engelse term en kun je vertalen als Acceptatie en Toewijding-therapie.
Behandeling
Bij ACT leer je om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die je tegenkomt in je leven, zodat je je aandacht kunt richten op waardevolle dingen. Het is een ervaringsgericht behandeltraject waarbij je aan de slag gaat met je binnenwereld (gedachten en emoties) en lichaam. Ook mindfulness oefeningen zijn onderdeel van het traject. De behandelvorm heeft verder veel raakvlakken met cognitieve gedragstherapie.
Het ACT-model
ACT bestaat uit 6 stappen die in willekeurige volgorde kunnen worden uitgevoerd:
Acceptatie: ruimte maken voor vervelende ervaringen.
Defusie: afstand nemen van je gedachten.
Het zelf: flexibel omgaan met je zelf(beeld).
Hier en nu: aandacht voor het hier en nu.
Waarden: stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt.
Toegewijd handelen: investeren in je waarden.
Het doel van ACT is om van een fysiek of mentaal probleem tot een flexibele manier van denken te komen, door middel van bovenstaande 6 stappen.
Somatic Experience
Somatic Experience werkt met de zogenaamde ‘felt sense’, het bewust ‘gewaar zijn’ van lichamelijke sensaties, om het lichaam te helpen restspanning van niet afgevoerde/vastgezette overlevingsenergie te ontladen.
Voorbeelden van lichamelijke sensaties zijn: warmte, tintelingen, kippenvel, sneller of langzamer worden van hartslag of ademhaling.
Door met je bewuste aandacht, onder de juiste begeleiding, contact te maken met de aanwezige lichaamssensaties kan de vastgezette overlevingsenergie op een veilige manier vrijkomen.
Het lichaam herstelt hiermee het zelfgenezend vermogen.Somatic Experience helpt de cliënt zich bewust te worden van aanwezige hulpbronnen die het verwerkingsproces ondersteunen.
Voorbeelden van interne hulpbronnen zijn: je gevoel voor humor, contact met de grond, gevoel van kracht, creativiteit, je intelligentie.
Externe hulpbronnen kunnen iedere vorm van ondersteuning zijn, bijvoorbeeld door vrienden, familie, een fijne plek, positieve herinneringen.
Deze hulpbronnen geven in het lichaam een gevoel van vertrouwen en ontspanning.Bewust contact maken met de fysieke ervaring van deze hulpbronnen doorbreekt de vicieuze cirkel van aanhoudende en zichzelf versterkende spanning.Bij Somatic Experience maak je ook contact met de lichamelijke sensaties die samenhangen met de vastgezette overlevingsenergie, zonder dat je je het trauma zelf hoeft te herinneren.
Door met je aandacht (‘gewaar zijn’) als het ware stapjes te zetten, in en uit de spanning te gaan met je aandacht, heb je steeds het gevoel het zelf ‘in de hand’ te hebben.
De geblokkeerde overlevingsenergie wordt zo op een veilige en geleidelijke manier ontladen.
Na deze ontlading ervaren mensen vaak een sterke afname van hun stress symptomen.
Creatieve therapie
In deze therapievorm passen we verschillende therapeutische werkvormen toe zoals helende verhalen, metaforen, tekenen, schilderen, familie opstellingen en rollenspel.
Daarnaast maken we gebruik van energetische oefeningen, visualisatie- en imaginatietechnieken.
Bij creatieve therapie ligt de nadruk meer op het doen en ervaren en minder op het praten.
Door gerichte oefeningen en werkvormen kun je jouw problematiek onderzoeken en jouw emoties en gedachten daarbij vormgeven. Door de ervaringen die je bij deze werkvormen opdoet, werk je aan bewustwording en kun je nieuwe inzichten verwerven.
Je kunt bijvoorbeeld leren om op andere manieren te reageren op situaties of gevoelens.
Zo kun je nieuwe mogelijkheden ontdekken en vaste patronen doorbreken.
In sommige gevallen ligt de nadruk van de therapie op het oplossen van het probleem, in andere gevallen ligt de nadruk meer op de acceptatie ervan of op het beperken van de gevolgen van een aandoening.
Begeleiding bij Zingevingsvragen
Als er ingrijpende levensgebeurtenissen plaatsvinden gaan mensen vaak nadenken over de zin van het leven. Een begeleider bij zingevingsvragen biedt professionele begeleiding aan mensen die naar betekenisvolle gesprekken rondom existentiële en spirituele, levens- en belevingsvragen verlangen.
Een begeleider bij zingevingsvragen adviseert ook op een professionele wijze inzake zingeving, ethische en/of levensbeschouwelijke aspecten. Je kunt ook bij ons terecht voor een persoonlijk gesprek over belangrijke geloofs- en/of ethische vragen in het algemeen. Dat kan gaan over jezelf, jouw leven en over relaties met anderen. De nadruk ligt op het luisteren naar jouw levensverhaal om samen een antwoord te vinden op jouw levensvraag.
Levensvragen
In bepaalde moeilijke momenten in het leven kan de mens uit zijn balans en harmonie worden gebracht. De pijn kan heel ingrijpend zijn, en voor minder levensgenot en -geluk zorgen. Elk mens komt vroeg of laat te staan voor de vraag: hoe kan de pijn worden verzacht en hoe kan ik er voor zorgen dat mijn lijden verminderd en/of verdwijnt? Wanneer een probleem zich voordoet, komen de gevoelens van de pijn en lijden in alle hevigheid op ons af. Om de pijn te verzachten kan men wat extra ondersteuning gebruiken. Het is opmerkelijk dat mensen, in crisissituaties, ernstige ziekte of bijvoorbeeld de dood van een dierbare of andere ingrijpende gebeurtenissen in hun leven, telkens weer op zoek gaan naar hun eigen religieuze/spirituele wortels en identiteit waarin zij troost en verzachting van pijn en lijden trachten te vinden. Juist tijdens deze moeilijke periodes in iemands leven zijn mensen meer kwetsbaar en rijzen vragen op waarmee iemand rond blijft lopen zonder een helder antwoord.
Deze vragen kunnen zich heel indringend in uw hoofd vastbijten. Een begeleider bij zingevingsvragen kan samen met u op zoek gaan naar een begaanbare weg in uw leven. Samen met jou probeert zij antwoorden te vinden om u te helpen dingen weer op een rijtje te zetten ten aanzien van hoe u in het leven staat. Zij ondersteunt en begeleidt je in uw zoektocht naar de antwoorden in het leven en ook hoe zin gegeven wordt aan uw bestaan – en biedt een luisterend oor zonder te veroordelen.
Vragen waarbij begeleiding gericht op zingeving kan helpen
-
-
Waarom overkomt mij dit en hoe kan ik verder leven?
-
Wat is de reden van mijn bestaan en voor wie leef ik eigenlijk?
-
Wie ben ik en wat wil ik met mijn leven?
-
Wat voor doel heb ik in dit leven?
-
Wat voor zin heeft het dat bepaalde dingen gebeuren in mijn leven?
-
Hoe krijg ik de dingen die ik gedaan wil hebben?
-
Hoe verder, als mijn houvast van vroeger nu geen steun biedt?
-
Waar draait het om in mijn leven?
-
Wat betekenen kwetsbaarheid en eindigheid voor mij, en voor mijn naasten?
-
Andere relevante vraagstukken van het leven.
-
Schematherapie
Deze behandeling is gericht op het herkennen van jouw nare gevoelens en hardnekkige (gedrags)patronen om daar vervolgens meer grip op te krijgen of die te veranderen.
Schematherapie leert je hoe jouw gedrag en jouw patronen zijn ontstaan. Het is een vorm van therapie waarbij jouw gevoelsleven en emotionele behoeften centraal komen te staan, evenals de wijze waarop je in het hier en nu met die behoeften omgaat. Je leert jouw emotionele behoeften herkennen, accepteren en eraan tegemoet te komen.
Emotionele basisbehoeften
De manier waarop jouw opvoeders met jou omgingen, kan invloed hebben op het ontstaan van bepaalde schema’s. Elk kind heeft emotionele basisbehoeften zoals geborgenheid en veiligheid, maar daaraan is om welke reden dan ook, niet altijd tegemoet gekomen. Dat kan op latere leeftijd tot problemen leiden.
Het gaat om de volgende basisbehoeften:
Een veilige band met andere mensen hebben
Duidelijke grenzen en leiding krijgen
Eigen keuzes maken, en onafhankelijk mogen zijn
Spontaniteit en plezier kunnen uiten
Vrijheid om je behoeften en emoties te uiten
Wanneer tijdens jouw kindertijd één of meer emotionele basisbehoeftes niet zijn vervuld, kunnen negatieve schema’s ontstaan.
Er zijn 16 schema’s onderzocht en ontwikkeld. Voorbeelden van schema’s zijn : emotioneel tekort/verwaarlozing, verlating, wantrouwen, sociale isolatie, minderwaardigheid, zelfopoffering, en afhankelijkheid. In bepaalde situaties worden bepaalde (kinderlijke) gevoelens en patronen, ook wel schema’s genoemd, steeds weer opgeroepen.
Een schemamodus is een bepaalde gevoelstoestand waarin je schiet wanneer je in een situatie bent waar gevoelens van vroeger worden opgeroepen. Het plotseling omslaan van je stemming door bijvoorbeeld vlak, heftig, of zelfkritisch te reageren valt dit je omgeving op. Wanneer door een bepaalde emotionele gebeurtenis één of meerdere schema’s tegelijk worden geactiveerd, kom je in een bepaalde schemamodus (meervoud modi), of kortweg modus, terecht.
Een schema zou je dus kunnen opvatten als een stabiele, vaste overtuiging. De schemamodi zijn steeds wisselende gevoelstoestanden die worden bepaald door op dat moment actieve schema’s en de manier waarop jij met je intense emoties omgaat. Enkele voorbeelden van schema modi zijn: eenzame kind modus, ongedisciplineerde of boze kind, veeleisende ouder modus, afstandelijke beschermer, of een zelfverheerlijker- modus.
Een bepaalde schemamodus vormt op die manier een krachtige manier van reageren, dat ervoor zorgt dat je steeds tegen dezelfde problemen aanloopt. Er ontstaat een interactie waar je niet meer uit komt omdat je omgeving vaak ziet dat je boos, vlak of teruggetrokken bent.
Doel schematherapie
Het doel van schematherapie is om jouw lang bestaande patronen te leren herkennen en inzicht te krijgen in je gevoelens en emotionele behoeften. Wat zijn jouw schema’s en modi? Hoe werken ze op je wijze van reageren in? Vervolgens kan jij je nare gevoelens en gedragspatronen doorbreken en veranderen. Uiteindelijk kun jij hopelijk gezonde schema’s opbouwen, zodat jij niet meer zo vast komt te zitten en niet zo sterk wordt belemmerd door negatieve beelden/gedachten over jezelf of anderen. Dan zit je in de schematherapie termen in je ‘gezonde volwassene’.
Een Innerlijke Reis
Een Innerlijke Reis is een verzamelnaam voor imaginaire rescripting – en regressie technieken die gericht zijn op het loslaten van emoties en herinneringen die ons blokkeren in ons dagelijks leven.
Wij dragen allemaal ons levensverhaal met ons mee, en kunnen terugdenken aan fijne en minder fijne herinneringen in ons leven. Soms zijn er levenservaringen die we moeilijk kunnen verwerken.
Steeds als we terugdenken aan de ervaring voelen we dat het lastig is om het een plek te geven. Er zijn dingen gebeurd of gezegd die ons nog steeds verdrietig, boos, onzeker of bang maken. In dat geval is de ervaring mogelijk niet goed verwerkt. Een Innerlijke Reis kan helpen het verwerkingsproces op gang te brengen en onze kracht en zelfvertrouwen weer te laten opbloeien.
Zowel kinderen als volwassenen kunnen veel baat hebben bij deze methode. Een sessie bij kinderen duurt ongeveer een uur. Een sessie bij volwassenen duurt, vanwege de hoeveelheid levenservaringen en bijbehorende emoties, ongeveer twee tot drie uur.
Thema’s waarbij een Innerlijke Reis een positieve verandering teweeg kan brengen:
Het vinden van oorzaak van huidige gedragspatronen
Het loslaten van angst, verdriet en boosheid
Het verkrijgen van inzicht in stagnerende relaties
Het oplossen van innerlijke blokkades
Het ontdekken van nieuwe perspectieven, mogelijkheden en talenten
Wat doe je tijdens een Innerlijke Reis?
Je maakt tijdens een Innerlijke Reis met gesloten ogen contact met gespannen gebieden in het lichaam, en de daaraan gekoppelde emoties zoals angst, verdriet of boosheid, en herinneringen die je niet volledig hebt kunnen verwerken.
Als je jezelf toestaat om een emoties toe te laten dan merk je dat in de kern van die emotie na een paar momenten een volgende emotie opkomt.
Deze emoties liggen als energieschillen om je eigenlijke kern heen.
Tijdens een Innerlijke Reis ga je net zolang door met in rust je emoties toe te laten totdat je in contact komt met een ervaring van je diepere kern. Dat contact met je diepere kern kan voelen als een ervaring is van rust, geluk, liefde of wat het op dat moment voor jou ook is.
Om de oude opgeslagen pijn verder op te lossen heb je vervolgens, met je ogen dicht in gedachten een dialoog- gesprek met diegenen die betrokken waren bij de oude onverwerkte herinneringen.
Door wat je toen niet kon uitspreken alsnog aandacht en hardop woorden te geven, kan de oude opgeslagen pijn ontrafelt en opgelost worden. Je spreekt diepgaand uit wat destijds niet gezegd kon worden. Je maakt op deze manier opgekropte emoties los. Daarna is de weg vrij om jezelf en de ander tenslotte vanuit hart en ziel te vergeven.
Dan is het tijd om oude overtuigingen die je nu niet meer ondersteunen te vervangen door nieuwe, gezonde, ondersteunende overtuigingen die helpend zijn voor jouw toekomst.
Een Innerlijke Reis is een geleide visualisatie waarbij de therapeut je begeleid en vragen stelt. Op grond van jouw antwoorden ontwikkelt de reis zich verder. De therapeut vult niets voor jou in. Je ontdekt zelf jouw eigen antwoorden en innerlijke wijsheid. Dit maakt dat je zelf controle over jouw proces hebt, jouw begeleider is bij je om met je mee te denken en veiligheid te bieden.
Op het moment dat je denkt dat je niet weet hoe je verder moet tijdens de reis stelt de therapeut je vragen waarvan de antwoorden, jouw antwoorden, je zeker weer op weg helpen.